Saturday, August 29, 2009

Οι γουιχαιστές της Επιδαύρου

Είναι μόδα; Είναι αρνητική κριτική ως προς μια καλλιτεχνική πρόταση, είναι συντηρητικό αντανακλαστικό ως προς μια διαφορετική ανάγνωση ενός κλασικού έργου, ή –το χειρότερο-, είναι ένδειξη εθνικισμού και ρατσισμού απέναντι σε έναν σκηνοθέτη που τυχαίνει να μην είναι Έλληνας, και «τολμά» να «πειράζει» τα ιερά και όσια, τα τιμαλφή του αρχαίου μας θεάτρου; Όπως και να χει, τα γιουχαΐσματα που εισέπραξαν οι «Πέρσες» (η οι «Περσίδες») του Ντίμιτερ Γκότσεφ κατά τη διάρκεια της παράστασης είναι ένα δείγμα της «ποδοσφαιροποίησης» της Επιδαύρου.
Σε όσους υποστηρίζουν ότι οι αντιδράσεις αυτές είναι μέρος της παράδοσης του θεάτρου (την αρχαία εποχή πετούσαν μέχρι και ζαρζαβατικά), έχουμε να τους απαντήσουμε ότι πρώτον έχουν περάσει κάποια χρόνια από τότε και ότι μοιάζει εντελώς άκομψο και αγενές να αποδοκιμάζεις έντονα μια παράσταση από τα πρώτα δέκα λεπτά, όταν ακόμα δεν έχεις δει το που το πάει ο σκηνοθέτης. Θα μου πείτε πως μπορεί να εκφράσει τη δυσφορία του ένας θεατής; Η απάντηση (και κάτι τέτοιο έγινε και στην συγκεκριμένη παράσταση), είναι να σηκωθεί να φύγει, κι αυτό με έναν κόσμιο τρόπο. Ή, εναλλακτικά, να περιμένει ως το τέλος και να εκφράσει τη δυσαρέσκεια του έστω και σφυρίζοντας (Εδώ είχαμε το τραγελαφικό: αποθεωθήκαν οι Έλληνες «παίκτες», γιουχαΐστηκε ο ξένος «προπονητής»).
Φαίνεται πως έχει δημιουργηθεί μια νεα γενιά Επιδαυριστών. Είχαμε τους εκδρομείς, είχαμε τους φιλοτέχνους, είχαμε τους κοσμικούς, πρέπει πλέον να αποδεχτούμε και τη νεα φυλή των «γιουχαϊστών», οι οποίοι οσμίζονται που έχει «ψωμί» (εστιάζοντας βέβαια σε αλλοδαπούς σκηνοθέτες) και σπεύδουν.
Ευτυχώς το θέατρο είναι αλλού.

δημοσιευτηκε στο Εθνος

5 comments:

Anonymous said...

Well, αυτές οι αντιδράσεις στις οποίες αναφέρεστε είναι ένα δείγμα της σύγχρονης Ελλάδας. Θέλω να πώ, οι περισσότεροι Έλληνες διακρίνονται από μια περίεργη υποκουλτούρα, μια μίζερη, οπισθοδρομική, πουριτανική νοοτροπία, που προκύπτει από τον βόρβορο τον οποίο συντηρεί το καπιταλιστικό σύστημα στην Ελλάδα. Δυστυχώς, ο μέσος Έλληνας, από μικρός μαθαίνει στο άγχος για την επιβίωση, τροχοδρομεί τη ζωή του με βάση την οικονομική ασφάλεια που θα του προσφέρει το μελλοντικό του επάγγελμα και δεν δίνει βάρος στο πνεύμα του, στην Τέχνη, την κουλτούρα, δεν καλλιεργείται, δεν ταξιδεύει (όχι μόνο με τη στενή έννοια της λέξης), δεν ανοίγει το μυαλό του. Αυτό είναι το πρόβλημα. Κι έτσι μετά, τυχαίνει να βρεθεί στην Επίδαυρο και δεν ντρέπεται να αντιδράσει έτσι.
Το πρόβλημα με τον μέσο Έλληνα είναι ότι δεν μαθαίνει να είναι πολίτης του κόσμου, για να καταλάβει την Τέχνη, ενώ θα έπρεπε ο καθένας από εμάς να είναι η λογοτεχνία της Γαλλίας, ο κινηματογράφος της Γερμανίας, η αρχαία ελληνική φιλοσοφία και ούτω καθ' εξής -όλα αυτά μαζί!-...
Κι έτσι, όταν λες στους Έλληνες της Νέας Υόρκης (σε εκείνους που έχουν μεγαλώσει στις ελληνικές συνοικίες) ότι θα πας σινεμά ή σε κάποιο μιούζικαλ, σε κοιτάνε σαν να ήταν φοβισμένα ποντίκια κι εσύ εξωγήινος. Ακόμη κι αν κάποιοι έχουν φοιτήσει σε αμερικάνικα Κολλέγια. Αλλά τί σημασία έχουν αυτά που γράφω;

Θεόδωρος Γρηγοριάδης said...

Στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων οι Πέρσες καταχειροκροτήθηκαν, ακούστηκαν μπράβο αυθεντικά. Υπήρξαν πολλοί που διαφώνησαν και συζητούσαν ήρεμα μεταξύ τους, στο τέλος της παράστασης. Πρόκειται για ένα πολιτισμένο κοινό που δεν σχετίζεται με φράξιες και "κινήματα" Επιδαύρου.

Όσο για την αποθέωση των Ορνίθων, απεδείχθη ότι το κραυγαλέο και αυτό που γλύφει τα τηλεοπτικά αυτιά και μολυσμένα μάτια, χαίρει άκρας εκτίμησης.

Anonymous said...

Θα συμφωνήσω μαζί σας ως προς το να δείξει κανείς την δυσαρέσκειά του αποχωρώντας (κοσμίως πάντα!), απ΄την άλλη όμως..δεν είναι λίγο απαξιωτικό προς τους καλλιτέχνες (όποιοι κι αν είναι αυτοί κι όποιες ανησυχίες κι αν εκφράζουν);
Βέβαια, αν προσπαθήσεις ν΄"αντέξεις" κάτι που δεν σου αρέσει..είναι μια μορφή καταστροφής!

Προσφάτως βρέθηκα στην παράσταση "Η όπερα της πεντάρας" και 5΄πριν απ΄το τέλος (η πιο ακατάλληλη στιγμή γι΄αποχώρηση, κατά την ταπεινή μου άποψη) άρχισαν κάποιοι θεατές ν΄αποχωρούν..άλλοι γιατί βιάζονταν να πάνε στ΄αυτοκίνητά τους μήπως και βρεθούν σε μεγάλη κίνηση μετά, άλλοι γιατί είχαν να προσφέρουν λουλούδια στους ηθοποιούς κι άλλοι γιατί σίγουρα μπήκαν στο θέατρο κουνώντας με χάρη τις δωρεάν προσκλήσεις τους, μη γνωρίζοντας τίποτα για το έργο κι ίσως σκεπτόμενοι "έλα, μωρέ, τσάμπα είναι!"...

Ο καθένας από μας δείχνει την καλή (ή κακή) του ανατροφή...

Καλησπέρα και καλή εβδομάδα!

Freedom said...

Καλό μήνα...
Προσωπικά, είμαι κάπου στη μέση... Οι πολύ "πρωτοποριακές" αναγνώσεις αρχαίων ελληνικών τραγωδιών, με ξενίζουν, ιδίως όταν βλέπω τραγελαφικούς νεωτερισμούς. Δεν επιδοκιμάζω σε καμιά περίπτωση το γιουχάισμα...αλλά καμιά φορά χρειάζεται κάτι πιο τρανταχτό από την αποχώρηση για να εκφράσεις τη δυσαρέσκειά σου... και σε καμιά περίπτωση μετά τα πρώτα 10 λεπτά...

ΔemΩΝ said...

Well, που λέει κι η φίλη μας η Marianne, όταν χειροκροτούν, επευφημούν και τραγουδούν ενθέρμως, εκθειάζουμε το μεσογειακό ταμπεραμέντο τους. Όταν γιουχαϊζουν, είναι επαρχιώτες, κακομαθημένοι και απολίτιστοι αυτοί οι ιθαγενείς! Αν ίσως αποφασίσουμε εμείς πώς τους θέλουμε (ψυχρούς, ψυχρόαιμους και δήθεν ευγενείς;) ίσως καταφέρουμε να τους κάνουμε όπως επιθυμούμε. Άλλωστε ιθαγενείς είναι, με ένα δυο καθρεφτάκια...