Η ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΟΙ ΡΩΣΙΚΕΣ ΚΟΥΚΛΕΣ

Έβλεπα πρόσφατα μια εκπομπή στην τηλεόραση για την περίφημη ιερότητα της Επιδαύρου και κατά πόσο οι πειραματικές παραστάσεις την απαξιώνουν.
Αργότερα έπιασα τον ευατό μου να σκέφτεται τό εξής: «Υπάρχουν στη σημερινή εποχή κείμενα, θεατρικά έργα, μουσικές που έχουν παραμείνει η οφείλουν να παραμείνουν στο επίπεδο του αβεβήλωτου (του μη πειραγμένου όπως θα λεγε και κάποιος της νεότερης γενιάς)»
Νομίζω πως απάντηση είναι «Όλα και τίποτα». Κι αυτό γιατί σε όποια πειραματική επαναδιαπραγμάτευση οποιαδήποτε κείμενου, μουσικής ή έργου, εκείνο που υπάρχει σαν το κουκούτσι με στον καρπό -ακόμα και διαστρεβλωμένο-, είναι η πνοή του δημιουργού.
Φυσικά, μέσα στο κουκούτσι αυτό υπάρχει κι ένα άλλο κουκούτσι, εκείνο του προγόνου του κοκ, κι έτσι η ίχνη μοιάζει σαν το σύμπαν. Μια ατελείωτη σειρά από ρώσικες κούκλες, από πλανητικά συστήματα, από σύμπαντα μεσα σε σύμπαντα που ακόμη δεν ξέρουμε που βρίσκεται η αρχή τους (βέβαια στην τέχνη των ανθρώπων κάποιος θα ζωγράφισε το πρώτο βίσωνα –αλλά ποιος «σκέφτηκε να τον ζωγραφίσει»;)
Όπως δεν ξέρουμε και που βρίσκεται το τέλος. Το τέλος της τέχνης, αν συμβεί, θα έρθει με το τέλος της ανθρωπότητας. Μέχρι τότε, η ιστορία της θα είναι μια συνεχής υπόθεση επανεγγραφών, «βεβηλώσεων» και αναδιατυπώσεων.
Μόνο που, πλειοψηφικά, σε κάθε περίοδο, η πιο πρόσφατη «καταξιωμένη» διατύπωση θα θεωρείται πάντοτε ως η πλέον αυθεντική. Κι αυτό είναι εντέλει απόλυτα εξηγήσιμο και ανθρώπινο. Παραδεχόμαστε ότι αναγνωρίζουμε με την εμπειρία μας, ή με την ιστορική μας γνώση.
Απομένει λοιπόν σε κάποιους «παραβατικούς» καλλιτέχνες να σκέφτονται για την επόμενη ρωσική κούκλα που θα καλύψει την τρέχουσα. Μέχρι να νιώσουν κι εκείνοι το βάρος της επόμενης που έρχεται.