Monday, February 16, 2009

H μελαγχολία του διαδυκτίου

Περιδιαβαίνοντας εσχάτως κάποια μπλογκ, όχι αναγκαστικά καλλιτεχνικού χαρακτήρα, μου έκανε εντύπωση το πόσο καλογραμμένα κείμενα συναντάς. Ο υπολογιστής δεν μας συνέδεσε μόνο μεταξύ μας, μας προπόνησε και στο γράψιμο, μας βελτίωσε αφηγηματικά και στιλιστικά. Ψάχνοντας, βρίσκει κανείς παραγράφους διαμάντια, φράσεις κοσμήματα, αλλά και σκέψεις εξαιρετικές. Ένα το κρατούμενο.

Το δεύτερο που μου έκανε εντύπωση είναι το πόση μελαγχολία αναδύεται μέσα από πολλά από αυτά τα ενδιαφέροντα κείμενα. Μια μελαγχολία όμως ειδικού τύπου, σαν η ανθρωπινή φύση που τα κατέστρωσε να έχει απόλυτη επίγνωση του τι συναίσθημα επιτρέπει να διαρρεύσει. Ωστόσο πίσω από την ενδιαφέρουσα συλλογιστική, τις λυρικές εξάρσεις και το γλυκόπικρο ύφος των συγκεκριμένων κειμένων, υποψιάζομαι ότι έχω να κάνω με κάποιον «συγγραφέα» που δεν είναι κατ’ ουσία μελαγχολικός, αλλά τον υποδύεται. Κι αυτό το λέω δίχως καμία μομφή. Ο «συγγραφέας» υποδύεται τον μελαγχολικό για να κρύψει κάτι αφάνταστα πιο ουσιώδες. Για να κρύψει τον απελπισμένο.

Κάποτε η «μελαγχολία» ήταν ένας «καταραμένος» μανδύας, μια γοητευτική άλως που σήμαινε πρόσθετη ευαισθησία, αυτοκαταστροφική τάση, παραγνωρισμένη μεγαλοφυΐα, (και αρκετές φόρες επιτυχημένο μασκάρεμα). Ήταν μια μάσκα για να καλύψει συνήθως ένα έλλειμμα. (λίγοι οι αληθινοί «καταραμένοι» που κάηκαν σαν τα ρωμαϊκά κεριά) Σήμερα η μελαγχολία έχει γυρίσει από τη ανάποδη. Επιστρατεύεται για να καλύψει μια βαθιά απελπισία, ένα σπαρακτικό αδιέξοδο στο οποίο έχει οδηγήσει η εποχή.

Οι νέοι άνθρωποι που κατά κανόνα γράφουν σε αυτά τα ιστολογικά δεν κοιτάζουν το ηλιοβασίλεμα και θρυμματίζονται. Εκφράζονται έτσι γιατί είναι ο μόνος τρόπος που τους έμεινε. Διότι αν μπορούσαν κάποιοι να εκφράσουν εκείνο που ακριβώς αισθάνονται θα ήταν ίσως απλά κραυγές. Και η κραυγή δεν συντίθεται από κανένα γράμμα του αλφαβήτου.

δημοσιευτηκε στο Εθνος 16.2.09

11 comments:

το θείο τραγί said...

Για τα της μελαγχολίας/απελπισίας τα λές με το όνομά τους και μ' αρέσει.

Και έτερόν τι: χαίρομαι που η Ρηνιώ Κυριαζή, αυτή η καταπληκτική αφηγήτρια [δες κι εδωδά] θα παρουσιάσει ένα σου κείμενο. Δεν θέλω με τίποτα να την χάσω...

Alexis Stamatis said...

αγαπητε φιλε ευχαρσιτω για τα καλα σου λόγια. Ναι η Ρηνιω ειναι μια σπουδαια ηθοποιος και θεωρω τον εαυτο μου τυχερό που παιζει ενα κειμενο μου. Θα χαρω να την δεις.

marthaora said...

Αλέξη, ενν. πως κάπως έτσι έχουν τα πράγματα. Απλώς, για οποιον θέλει να διατηρήσει μία ελαφρώς πιο ρομαντικά "αισιόδοξη" (?)προσέγγιση, ίσως θα έπρεπε να παραμείνει στην έννοια της μελαγχολίας, έτσι όπως αυτή προτείνεται από τον Baudelaire (βλ. spleen)...

caterinax said...

Έχεις απόλυτο δίκιο για το πρώτο κρατούμενο. Ξεκίνησα να γράφω πριν 3 χρόνια (με nick)και βλέπω και σε μένα και κυρίως σε άλλους πιο κατασταλαγμένα κείμενα.

Η μελαγχολία λες κρύβει απελπισία; Ίσως. Αλλά θέλω να πιστεύω ότι όσο περισσότερο γράφουμε, τόσο πιο καλά σκεφτόμαστε και όσο πιο καλά σκεφτόμαστε, τόσο πιο πιθανό είναι να βρούμε διέξοδο από τα αδιέξοδα της εποχής. Αισιόδοξη;

Αναστασία said...

Μιά μικρή λιποψυχία...

Λαθραία Ελπίδα η ψευδαίσθηση
χτυπά στα μυστικά
της επιβίωσης τοιχώματα.
Μια μικρή λιποψυχία
κρεμάστηκε στην αγχόνη
του λεπτοδείχτη...
Κι εγώ κλεισμένη
σε ξένες αναβολές
ουρλιάζω, άηχο ήχο,
το παράπονο της αντοχής μου...
Κρεμάω σέ ανθισμένα αγκάθια τ' ουρανού
το λεπτεπίλεπτο φόρεμα της ζωής...
Αφήνω ανοιχτή
του ονείρου τη πόρτα...
Απαραίτητη προϋπόθεση το
οξυγόνο στην καύση...
Αν είναι αποκαίδια να μετρώ
προτιμώ από νεκρική πυρά ονείρων
να είναι...

*Αναστασία*

lakis said...

Η μελαγχολία σήμερα έχει γίνει κάτι σαν "κανόνας ζωής". Όλοι μοιάζουν να είναι για τον ένα ή τον άλλο λόγο λυπημένοι. Γι' αυτό κι αναζητούν κάποιες αισιόδοξες φωνές. Αλλά αντί αυτών ανακαλύπτουν κάποιες εξίσου μελαγχολικές. Κι η ζωή συνεχίζεται...

enteka said...

(πολύ εύστοχο)

Prokopis Doukas said...

Μήπως (όπως λέει και το γκρουπάκι των Freedom of Speech) αυτός ο τόπος μελαγχόλησε, τα τελευταία χρόνια;

Roadartist said...

Δεν έζησα σε προηγούμενες εποχές για να μπορώ να συγκρίνω τις διαθέσεις.. Όμως σίγουρα στη τωρινή το συναίσθημα αυτό κυριαρχεί.. και αυτό κατά ένα μέρος εξηγείται..
Μου άρεσε που δεν κατηγόρησες το μέσον, όπως δυστυχώς συμβαίνει κατά κόρον.. Πολύ θετικό όντως που ξαναγυρίζει ο κόσμος στο γράψιμο, που αναζητά την επικοινωνία, που ενημερώνεται (γιατί στα blogs υπάρχει και θετικός προβληματισμός)..
Απλά μια μικρή διαφωνία, οι νέοι που γράφουν στα blogs πιστεύω πως όντως συγκλονίζονται από απλά πράγματα, όπως ένα ηλιοβασίλεμα, είναι ρομαντικοί.. Δεν είναι δηλαδή αυτές οι σκέψεις απλά έντονη εκδήλωση χωρίς υπόσταση.. ή λόγω έντονων συναισθημάτων.. ότι διαβάζουμε είναι αληθινά συναισθήματα ρομαντισμού, όσο και μπορεί αυτό να αμφισβητηθεί, προσωπικά έτσι το έχω αισθανθεί.
Άλλωστε αν και νέα που μπλοκάρει, όταν βλέπω το ηλιοβασίλεμα με συγκλονίζει ως θέαμα (δεν είναι τυχαία κ η φωτο στο avatar μου, από ηλιοβασίλεμα στην Αμοργό μου) :)

το θείο τραγί said...

Κι είναι πολύ δυνατά τα δυό σου κείμενα... [θα αναρτήσω δυό αποσπάσματα].

Δυο φορές τά 'χω ειδωμένα στην "μικρή Χώρα"
-καλοί κι οι δυό ερμηνευτές. Ο ίδιος

Eulie Aeglie said...

κι όμως http://aeglie.blogspot.com/2008/07/blog-post_08.html