Thursday, August 4, 2011

My American trip κεφ. 2

www.thea.gr


Washington DC: Το ταξίδι αρχίζει.





Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του "Αμερικάνικη Φούγκα", το οποίο απέσπασε το Διεθνές Βραβείο Λογοτεχνίας του Αμερικανικού Ομοσπονδιακού Ιδρύματος Τεχνών, ο συγγραφέας Αλέξης Σταμάτης διέσχισε την Αμερική απ’ άκρη σε άκρη το 2008. Φανατικός ταξιδιώτης και όχι τουρίστας, κάθε εβδομάδα καταγράφει στο thea τις εμπειρίες του από εκείνο το «ταξίδι ζωής»- και παίρνει και εμάς μαζί του.





17.9.2008

Αν, όπως λένε, το παρελθόν είναι μια ξένη χώρα, τότε εκείνος ήταν για χρόνια εξόριστος στα εδάφη της. Ξένος, μόνος, στον ίδιο του τον τόπο. Έπρεπε να φύγει, να παρεμβάλει τουλάχιστον έναν ωκεανό ανάμεσα στα περασμένα και τα τωρινά. Γι’ αυτό και πήγαινε απέναντι, στο Νέο Κόσμο. Σε μια χώρα όπου η επιδίωξη της ευτυχίας αποτελεί άρθρο του Συντάγματος. Δεν πήγαινε για να την ανακαλύψει, αλλά να αφεθεί στην απελευθερωτική της δύναμη. Μήπως και σβήσει αυτή τη δεύτερη καρδιά που χτυπούσε μετρώντας μέσα του το πριν.

Αυτά έγραφα πριν τέσσερα χρόνια στο μυθιστόρημα μου Αμερικάνικη Φούγκα. Τώρα βρισκόμουν και πάλι σ’ ένα αεροπλάνο που με πήγαινε στην Αμερική, ξανά σε προεκλογική περίοδο (τότε ήταν το 2004, τώρα το 2008) και τα ξανάφερνα στη μνήμη μου σαν να τα ζούσα εγώ κι όχι ο ανώνυμος ήρωας μου. Déjà vu?

Έριξα μια τελευταία ματιά στους New York Times. Τζον Μακ Κέιν και Σάρα Πέιλιν: Εκείνη με το δεξί χέρι σηκωμένο κι εκείνος σε στιλ «Your country needs you» και τα δυο μπουμπούκια με αστραφτερά χαμόγελα λεύκανσης. Ο Maverick και η Hokey mum. Το προεδρικό κάστινγκ των Ρεπουμπλικάνων. Ένας μπαρουτοκαπνισμένος καταφερτζής και μια δυναμική νοικοκυρούλα. Tι passé… Κι απέναντι ο Ομπάμα. Το 2004, χωρίς να τον ξέρω, έχοντας δει απλά μια ομιλία του, είχα πάθει πλάκα. Ένας πανέξυπνος, σβέλτος, εύγλωττος τυπάκος, ήρεμη δύναμη, που μιλούσε με σαφήνεια, με τόνους αυτοπεποίθησης, όντας πάντοτε ο εαυτός του. Κάπου σ’ ένα διάλογο στην Αμερικανική Φούγκα είχα αναφέρει ότι ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ θα ναι μαύρος. Θα επιβεβαιωνόμουν. Κρίμα που δεν παίζω στοίχημα.

Η πρώτη στάση ήταν και η εμβληματική. Πας στην Αμερική για να τη διασχίσεις από Ανατολή σε Δύση; Αρχίζεις από την πρωτεύουσα. Ουάσινγκτον λοιπόν. Στο μυαλό μου καρφωμένα τα λόγια του Ντίκενς για την πρωτεύουσα: «Την ονομάζουν πόλη των Υπεροχών Αποστάσεων, αλλά θα έπρεπε να αναφέρονται σ΄ αυτήν ως πόλη των Θαυμάσιων Προθέσεων». Ο συγγραφέας των Μεγάλων Προσδοκιών δεν θα πέρασε και πολύ καλά εδώ. Από τότε βέβαια πάνε 166 χρόνια.

Η Ουάσινγκτον DC είναι μια μικρή πόλη. Για τα δεδομένα της Αμερικής θα τη λέγαμε ένα χωριουδάκι 600.000 κάτοικων... Το επίθεμα DC δεν έχει να κάνει φυσικά με τους AC/DC που σημαίνει εναλλασσόμενο ρεύμα και συνεχές ρεύμα (Alternating Current/Direct Current) -όνομα που εμπνεύστηκε η αδερφή των Άνγκους και Μάλκολμ Γιανγκ από την ετικέτα της ραπτομηχανής της-, αλλά από την φράση «District of Columbia», την ομοσπονδιακή περιφέρεια που ταυτίζεται με την πόλη, η οποία πήρε φυσικά το όνομά της από τον Τζορτζ Ουάσινγκτον, τον πρώτο πρόεδρο των ΗΠΑ.

Η πρώτη μου ομιλία ήταν στο Washington College την επομένη. Το βράδυ θα έμενα σε μια ξαδέρφη του πατέρα μου. Ζαλισμένος ακόμα, πήρα από το αεροδρόμιο ένα ταξί (Washington flyers) και του είπα να με πάει στην Porter street. Στη διαδρομή κοίταζα τη νυκτερινή Ουάσινγκτον. Μπροστά μου ανοίγονταν όμορφα νυκτερινά παροράματα, πολλά πάρκα, πολύ πράσινο. Η πόλη παντρεύει όμορφα γεωμετρία και τέχνη -νεοκλασικό, γεωργιανό, γοτθικό ρυθμό μαζί με μοντέρνα σύγχρονη αρχιτεκτονική, την οποία φυσικά δεν θα είδε ο δημιουργός του Όλιβερ Τουίστ το 1842...

Έχοντας κι ένα παρελθόν αρχιτεκτονικής παιδείας, ήξερα ότι 6 από τα 10 top κτήρια των ΗΠΑ κατά τη γνώμη του Αμερικανικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτόνων βρίσκονται εδώ: Ο Εθνικός Καθεδρικός Ναός της Ουάσινγκτον, το Thomas Jefferson Memorial,το Καπιτώλιο, το Lincoln Memorial, το Vietnam Veterans Memorial.

Σε μια στροφή, απέναντι μου αντίκρισα το έκτο: ένα από τα πιο εμβληματικά κτίρια του πλανήτη. Τον Λευκό Οίκο. Το νεοκλασικό κτίριο που χτίστηκε μεταξύ 1792-1800 και υπήρξε η κατοικία κάθε αμερικανού προέδρου (πλην του Ουάσιγκτον!) αρχής γενόμενης από τον Τζον Άνταμς. Η διεύθυνση 1600 Pennsylvania είναι ίσως η πιο διάσημη στον κόσμο. Το κτίριο μου φαίνεται σαν τούρτα. Βέβαια υπάρχουν και άλλες απόψεις. Ο Μπιλ Κλίντον λίγο πριν το εγκαταλείψει είχε πει: «Δεν ξέρω αν είναι το πιο όμορφο δημόσιο κτίριο στην Αμερική ή η κoρώνα του σωφρονιστικού συστήματος». Ο αχάριστος. Πριν φύγει, είχε φροντίσει να αφήσει κάποιους λεκέδες.

Έξω τα πράγματα μοιάζουν σχετικά ήσυχα για μια πόλη που στα 90s θεωρούνταν η Πρωτεύουσα του εγκλήματος στις ΗΠΑ με 1.5 δολοφονίες τη μέρα. (τώρα η μακάβρια στατιστική έχει πέσει στη μια δολοφονία κάθε τρία 24ωρα).
Εκείνο που μου έκανε εντύπωση είναι η πληθώρα των πινακίδων που έγραφαν Taxation without representation. Ρώτησα τον ταξιτζή, έναν λαλίστατο τριανταπεντάρη με αλογοουρά, που έμοιαζε σαν να βγήκε από το καστ των Σοπράνος, ο οποίος με ενημέρωσε πως ναι μεν οι κάτοικοι της πρωτεύουσας έχουν έναν εκπρόσωπο στο Κογκρέσο αλλά αυτός δεν έχει δικαίωμα ψήφου... Σκεφτείτε η Αθήνα να είχε μόνον έναν βουλευτή που να μη ψήφιζε κιόλας. Ε, έχουν το δίκιο τους οι άνθρωποι… Βέβαια αν τον πάρεις πληθυσμιακά είναι σαν η πρωτεύουσα της Ελλάδας να ήταν η Καρδίτσα (no offense).

Το διαμέρισμα της θείας Σοφίας ήταν μικρό και τακτοποιημένο. Υπήρχε ένα δωματιάκι μ’ ένα στρώμα που το γέμιζε σχεδόν ολόκληρο. Μπήκα στο μπάνιο να κάνω ντους. Το κεφάλι μου βούιζε ακόμη από το ταξίδι. Ήθελα ένα τσιγάρο σαν τρελός αλλά εδώ κι ένα χρόνο το χα κόψει- παρόλο που το σκεφτόμουν κάθε μέρα. Εξάλλου, στην Αμερική κινδυνεύεις πλέον να σε συλλάβουν έστω κι αν καπνίζεις στην τουαλέτα σου. Πόσο μάλλον σε μια τουαλέτα της πρωτεύουσας.
Anyway, let the journey start.

No comments: