Posts
Tο 1992, ο Γάλλος συγγραφέας Ντανιέλ Πενάκ προτεινε εναν δεκάλογο για τα "Δικαιωμάτα του Αναγνώστη".
Είναι ο εξής:
1. Το δικαίωμα να μη διαβάζεις
2. Το δικαίωμα να προσπερνάς σελίδες
3. Το δικαίωμα να μην τελειώνεις το βιβλίο
4. Το δικαίωμα να ξαναδιαβάζεις το βιβλίο
5. Το δικαίωμα να διαβάζεις οτιδήποτε
6. Το δικαίωμα να δραπετεύεις από το βιβλίο
7. Το δικαίωμα να διαβάζεις οπουδήποτε
8. Το δικαίωμα να ξεφυλλίζεις
9. Το δικαίωμα να διαβάζεις δυνατά
10. Το δικαίωμα να μην υπερασπίζεσαι τα αναγνωστικά σου γούστα
Πολλοί θα συμφωνήσουν πολλοι θα διαφωνησουν.
Προσωπικα θα τα εβαζα στην εξής σειρά προτίμησης:
4,5,7,2,8, 3,9, 6, 10,1
22 comments:
Το δικαίωμα να "διαβάζεις" στο βιβλίο αυτό που θέλεις...(?)
πολυ σωστο γιαννη. Ας προσθεσει οποιος θέλει και το΄"δικαίωμα" που πιστευει οτι λειπει.
Το δικαίωμα να "διαβάζεις" ένα βιβλίο, όπως θέλεις (όχι με την έννοια του τρόπου ανάγνωσης, αλλά με την έννοια του να αποκωδικοποιείς εσύ όπως θέλεις το κείμενο, καθώς εσύ ανα-γιγνώσκεις)
Να "διορθώσω" το τέταρτο δικαίωμα σε:
Το δικαίωμα να ξαναδιαβάζεις το βιβλίο, και κάθε φορά που το κάνεις να είναι εντελώς διαφορετική από τις προηγούμενες.
ωραίο!
Κατέχω το ρεκόρ στο 3 αλλά μόνον σε ό,τι αφορά στο μυθιστόρημα. Τα τελευταία δύο χρόνια έχω παρατήσει πάνω από εκατό βιβλία. Και τα περισσότερα από αυτά πριν καν φθάσω στην εικοστή σελίδα.
Κατέχω επίσης και το ρεκόρ στο 4 για ό,τι αφορά στα βιβλία ποίησης και τα λογοτεχνικά περιοδικά. Τα περισσότερα είναι διαλυμένα από τη χρήση. Τα συγκρατώ με λαστιχάκια για να μη χάνω τις σελίδες.
Έχω και την εξήγηση γι αυτό. Σε ό,τι αφορά στο 3, φταίει που ο ανταγωνισμός των εκδοτών είχε ως αποτέλεσμα την ανεξέλεγκτη παραγωγή βιβλίων. Εκδίδουν πια ό,τι να 'ναι. Ό,τι γράφει ο κάθε πονεμένος, η κάθε συνταξιούχος συμβολαιογράφος και η κάθε πελάτισσα κομμωτηρίου βορείων προαστίων, το κάνουν βιβλίο. Να και οι εκδοτικοί οίκοι των καναλαρχών που έχουν τζάμπα διαφήμιση από τα κανάλια τους, και το γλυκό ήρθε και έδεσε. Γέμισαν τα βιβλιοπωλεία με σαβούρες.
Φταίει ακόμα που δεν υπάρχει καμμία υπεύθυνη επιθεώρηση βιβλίου που να αξιολογεί τις νέες εκδόσεις και να προτείνει στους αναγνώστες του βιβλία που αξίζουν. Όλοι καταφεύγουν στην εύκολη λύση των ευπώλητων. Είχα κάποιες ελπίδες από την επανέκδοση του ΔΙΑΒΑΖΩ αλλά το μόνο που έκανε ήταν να αυξήσει τον χώρο που διέθετε για τα best sellers.
Τα δελτία πωλήσεως όμως, δεν αφορούν κανέναν απολύτως αναγνώστη. Αυτό είναι κάτι που ενδιαφέρει την εφορία, τα βιβλιοπωλεία και τους εκδότες.
Τολμώ να σας πω κύριε Σταμάτη, ότι οι πνευματικοί άνθρωποι οφείλουν να αναλαμβάνουν κάποιες ευθύνες. Καταξιωμένοι λογοτέχνες, μεταφραστές, ακόμα και κριτικοί, θα μπορούσατε να συγκροτήσετε μέσα από τα περιοδικά και τις εφημερίδες που συνεργάζεσθε, μια επιτροπή αξιολόγησης. Να "βαθμολογεί" π.χ. ο καθένας σας νέες ή και παλαιές εκδόσεις και να μην αποφασίζουμε τις αγορές μας βάσει των πινάκων πωλήσεων ή των στεγνών παρουσιάσεων. Δεν είναι δυνατόν να μας υποδεικνύουν οι έμποροι τι βιβλία θα αγοράσουμε. Ειδικά στο μυθιστόρημα, ο αναγνώστης δυσκολεύεται πολύ να ξεχωρίσει αν αξίζει ένα βιβλίο.
Αντίθετα, με τις ποιητικές συλλογές, το πράγμα γίνεται ευκολότερο. Ξεφυλλίζοντας το βιβλίο, ρίχνοντας μια ματιά σε ένα δυο ποιήματα, μπορείς να καταλάβεις αν το βιβλίο αυτό πληροί τις "εκδοτικές" προδιαγραφές. Εννοώ ότι καταλαβαίνεις αν άξιζε να εκδοθεί ή να παραμείνει στο συρτάρι του "συγγραφέα" του.
Παλαιότερα, αρκούσε να τραβήξεις τυχαία ένα βιβλίο από τα ράφια των γνωστών σοβαρών εκδοτικών οίκων. Αν επρόκειτο για άγνωστο συγγραφέα, η υπογραφή του εκδοτικού οίκου ήταν εγγύηση. Σήμερα, ακόμα και οι παραδοσιακοί εκδότες, τυπώνουν βιβλία που δεν αξίζουν μία. Γιατί;
αγαπητέ κ.μ.σ, έχετε δίκιο όταν λετε οτι ο ανταγωνισμός των εκδοτών είχε ως αποτέλεσμα την ανεξέλεγκτη παραγωγή βιβλίων.Ζούμε σε εποχές πληθωρισμού, το ίδιο γίνεται στη μουσική, στο θεατρο και σε άλλους χώρους.
αυτό έχει τα καλά και τα κακά του.
Δεν ειμαι σίγουρος ωστόσο οτι χρειάζεται κάποια επιθεώρηση βιβλίου για να προτείνει στους αναγνώστες το τι θα διαβάσουν. Ο αναγνώστης ειναι ελεύθερος να αποφασίσει τι, ποτέ και αν θα διαβάσει. (ενα απο τα κυρίαρχα "δικαιώματα" του) Αν ακολουθει στα τυφλά τα "τοπ τεν" ειναι δικό του θέμα.
αυτό ισχύει π α ν τ ο υ και πρέπει να το εχουμε υπόψη μας στην εποχή που Ζούμε. Αν αφήσουμε τον πληθωρισμός να μας καπελώσει τότε χάσαμε. Ας βάλουμε στο παιχνίδι και την ελευθερη επιλογή.
Ο,τι διαφήμιση και να κάνει κανείς σε ενα "προίον" χαμηλού επιπέδου, ο άλλος δεν ειναι υποχρεωμένος να το αγοράσει. Δηλαδή αν ακούσεις οτι το "300" είδαν 2 εκ έλληνες και έχεις καταλάβει οτι ειναι ενα βλακώδες θέαμα θα πας να το δεις επειδή πήγαν οι άλλοι;
Τώρα αυτό που λετε να συγκροτηθεί επιτροπή αξιολόγησης από συγγραφείς, κριτικούς και μεταφραστές δεν νομίζω οτι ειναι εφικτό. Δεν πιστεύω στους μέντορες που θα οδηγήσουν το κοινό κάπου. Υπάρχουν δόξα το θεώ αρκετά ένθετα βιβλίου και πλέον και άλλοι τρόποι όπως τα βιβλιοφιλία μπλογκ όπου μπορει να διαβάσει κανείς ενα σωρό πληροφορίες για εκδιδόμενα βιβλία.
Το τοπίο έχει ανοίξει ως προς την ευκολία παραγωγής αλλα και ως προς την ευκολία πληροφόρησης. Επίσης το κοινό δεν έχει κανένα λόγο να ακολουθει στα τυφλά τους πινακες των ευπωλητων. Μην το υποτιμάτε.
Η αποψη μου οτι ενα καλό βιβλίο αργά η γρήγορα θα βρει το δρόμο του και χωρίς διαφήμιση. ενα τρανό παράδειρα ειναι "Οι 4 τοίχοι" , το εξαιρετικό βιβλίο του Βαγγέλη Χατζηγιαννιδη που έφτασε στην τελική λίστα του foreign fiction award στην αγγλια.
Συμφωνώ σε μεγάλο βαθμό στα λεγόμενα του κυρίου Σταμάτη. Πλέον η πληροφόρηση είναι ανοιχτή σε όλους, κάποτε χρειαζόταν να εμπιστευθείς τον κάθε εκδότη να σε πληροφορήσει, να σου βρει νέο συγγραφέα, να σου τυπώσει το βιβλίο και να σου το πουλήσει.
Τώρα έχουν αλλάξει τα πράγματα, παράδειγμα το παρών blog, οπού ο καθένας γράφει ότι θέλει, διαβάζει ότι θέλει και δεν περιμένει μια επιτροπή να του το υποδείξει. Επίσης οι φραγμοί της έκδοσης έχουν πλέον πέσει και όποιος δεν έχει τη δυνατότητα, τις γνωριμίες, τη διαφήμιση, αυτοπροβάλλεται, και εκεί ακριβώς είναι που επεμβαίνει μόνο το κοινό που είτε θα τον κάνει διάσημο ή θα τον αφήσει στην πρότερη αφάνεια του.
Δεν καταλαβαίνω τη μανία με τα "δικαιώματα". Νομίζω κιόλας ότι έτσι, λόγω ... λεκτικού πληθωρισμού, χάνεται και το πολύ σημαντικό νόημα της διακήρυξης δικαιωμάτων, που είναι συνδεδεμένη με τον αγώνα ανθρώπων για άρση ανελευθεριών και εξουσιαστικών αυθαιρεσιών. Κυριολεκτικά, αρχίζει έτσι και γελοιοποιείται η έννοια των ανθρώπινων δικαιωμάτων, όπως ευτελίζεται και καθετί άμα το ξεχειλώνουμε.
Τι νόημα έχει μια διακήρυξη για τα "δικαιώματα του αναγνώστη"; Κανένα! To ... δικαίωμα, λέει, να ξαναδιαβάζουμε ένα βιβλίο! Λες και μας απαγορεύει κανένας να το κάνουμε όποτε θέλουμε.
Δεν είναι σοβαρά αυτά τα πράγματα. Είναι από αυτά που γράφονται απλά και μόνο για να ειπωθεί καμμιά εξυπνάδα, για να έχουμε να λέμε κάτι.
Συγγνώμη φίλοι μου αλλά με κάτι τέτοιες διανοουμενίστικες σαχλαμαρίτσες τα παίρνω στο κρανίο.
Χαλαρώστε λίγο, hollow sky.
εγω καταλαβα το νοημα του κυρίου Πενάκ
λεει ο ανθρωπος, με χιουμορ μαλλον, οτι εχουμε αγκυλωσεις και προκαταληψεις στον τροπο που βλεπουμε το διαβασμα ως ασχολια
το συνδεουμε κυριως με βαρυα γραφεια, με το σπιτι, με τη βιβλιοθηκη ή στη χειροτερη περιπτωση, με εξαναγκαστικο διαβασμα για το σχολειο/πανεπ
στην ουσια μας λεει οτι το παιρνουμε "πολυ στα σοβαρα" χωρις να υπαρχει λόγος
εχω μια στιβα βιβλια που διαβαζω λιγο λιγο, και στην αρχη οταν αρχισα αυτο το "χομπυ" ειχα τυψεις (διοτι κανονικα εχουμε μαθει να τελειωνουμε ενα βιβλιο σε ευλογο χρονικο διαστημα!) αλλα εν τελει μου αρεσει αυτο το στυλ, υπαρχουν βεβαια καποια βιβλια που σε "απορροφουν" και τα διαβαζεις κατεβατά αλλα αυτο ειναι αλλο πραμα
αυτα τα "δικαιωματα"δεν ειναι διανοουμενιστικες συμβουλες, πιστευω προκειται για χιουμορ, αλλους τους αγγιζει αλλους οχι
Χαλαρός είμαι αγαπητέ Κ.σ-m, μην ανησυχείτε ... εκτός κι αν εννοείτε να μου ποδοπατήσετε το δικαίωμά μου να τα παίρνω στο ημιφάλακρο κρανίο μου :-)
Τώρα που το ξανασκέφτομαι, μιας κι έχουμε γεμίσει το ημερολόγιο με ψευτογιορτούλες του τύπου "παγκόσμια μέρα του νερού", "παγκόσμια μέρα των φυτών", "παγκόσμια μέρα του βιβλίου", κ.ο.κ., τι λέτε να καθιερωθεί και μια "παγκόσμια μέρα των νεύρων"; :-)
Α, και μια παγκόσμια εβδομάδα του ξενερώματος;
Εχω μια τέτοια αφίσα στα γαλλικά γραμμένη, κολλημένη σε μια τζαμαρία στο χώρο της δουλειάς μου η οποία λέει όμως για τις υποχρεώσεις του αναγνώστη.
Από τον εκδοτικο οίκο cle που μου στέλνει διαφημιστικό υλικό για τους μαθητές. Οι υποχρεώσεις έχουν περισσότερη πλάκα.
Το δικαίωμα να χάνεσαι σε ένα βιβλίο και να επανέρχεσαι όταν το τελειώσεις. Σπάνια συμβαίνει αλλά όταν συμβαίνει είναι Η ΑΙΣΘΗΣΗ.
το δικαίωμα να προσπερνάς τα βιβλία "που όλοι μιλούν γι αυτά;", να περιμένεις το χρόνο, να περιμένεις, να περιμένεις έως ότου έρθει η ώρα...Που ίσως δεν έρθει ποτέ.
Το δικαίωμα ν' αγοράζεις ένα βιβλίο που δε σε αφορά πλέον, επειδή θέλεις ν' αποκαταστήσεις μια παιδική τραυματική ανάμνηση.
Για παράδειγμα: όταν ήσουν έντεκα χρονών και είχες λόξα με τους Νιρβάνα, διέθεσες το ίδιο σου το χαρτζιλίκι, για να αγοράσεις το βιβλίο με τη βιογραφία του Κερτ Κομπέιν και τους στίχους του συγκροτήματος. Ο πατέρας σου όμως το έσκισε μπροστά σου έξαλλος, διότι το θεώρησε συνυπεύθυνο για την πρόωρη "διαφθορά" σου, λόγω των στίχων (for God sakes, η διαφθορά ήταν η συναναστροφή με τα αγοράκια, που άκουγαν και έπαιζαν Νιρβάνα).
Θέλω να παραθέσω κι ένα δικαίωμα, το οποίο δεν έχουν οι αναγνώστες, δηλαδή το να καταστρέφουν ένα βιβλίο, σκίζοντας ή καίγοντάς το. Γιατί το βιβλίο είναι ιδέα, σύμβολο, της εξέλιξης του Homo Sapiens!
Ναθαναήλ, πότε θα τα κάψουμε όλα τα βιβλία! (Ζιντ, Γήινες τροφές).
Φυσικά το "κάψιμο" είναι κι αυτό μια πράξη. Απαραίτητη η πατροκτονία κάποτε για τους δημιουργούς, αλλά και τους αναγνώστες που χρόνια ποδηγετούνται από πάσης φύσεως καταλόγους ευπωλήτων. Με τη θεωρία της δεξίωσης και την αποκατάσταση του ρόλου του αναγνώστη, ίσως όλα αυτά τα δικαιώματα και άλλα τόσα να είναι απλώς αυτονόητα. Πάντως γι' αυτούς που παίρνουν πολύ σοβαρά τον εαυτό τους, ο κατάλογος είναι μια κάποια λύση.
ΥΓ: Νο2 λοιπόν...Καλή εγκατάσταση κι εδώ.
φιλε γιαννη hollow sky
μην το παιρνεις και τοσο τηοις μετρητοις!
anna27cy said...
περιπου αυτο λεει ο Πενακ και αναφερται κυρίως στο πως προσερχονται στην αναγνωση τα παιδια.
regina b.
μας στελνεις σε παρακαλω και τις υπεοχρεωσεις;
ellinida
οντως , ετσι ειναι.
roidis
αναφαιρετο!
doratsirka said...
σ ευχαριστω! οχι και να τα καιμε όμως! υπαρχει και το bookcrossing!
«Παραλλαγές πάνω στο βιβλίο» του Σεφέρη: «Το επιφώνημα εκείνο ήταν μια κατάφαση της ζωής στη δροσιά της• μια κατάφαση της προτεραιότητας της αίσθησης. Οι άνθρωποι είχαν αρχίσει κιόλας να νιώθουν πως είχαν διαβάσει πάρα πολλά, σε μια εποχή που ωστόσο θεωρείται ευτυχισμένη» (στο: Δοκιμές, Β΄, Ίκαρος). Με τη φωνή του Σεφέρη για το απελευθερωτικό "κάψιμο" των βιβλίων που πρότεινε ο Ζιντ και με το άρωμα φυσικά της εποχής εκείνης.
αγαπητε (η) μαριαννα, σεβασου σε παρακαλω το χωρο και σταματα να στελνεις τετοιου ειδους κομεντ.
Einai dimokratikos aytos o dekalogos kai symfwnw me ola ektos apo to na diavazei kaneis dynata. Ageneia...
Post a Comment